A cikin tarihi na shugabanci a Arewa, akwai lokutan da jama’a ke yin mafarkin samun jagora mai gaskiya, hangen nesa da kishin al’umma. A yau, wannan mafarki ya zama gaskiya a jihar Zamfara ta hannun Gwamna Dauda Lawal — mutum mai natsuwa, jajircewa, da hangen nesa mai zurfi wajen sake gina al’ummar da ta daɗe tana fuskantar ƙalubale.
A cikin yanayin siyasar Nijeriya, musamman a yankin Arewa, akwai gwamnonin da ke nuna jajircewa wajen tafiyar da mulki cikin gaskiya, hangen nesa da sadaukarwa. Amma cikin wannan sabon salo na shugabanci, sunan Gwamna Dauda Lawal na jihar Zamfara ya yi zarra.
Tun bayan da ya hau kan karagar mulki a watan Mayu, shekarar 2023, Gwamna Lawal ya nuna cewa shugabanci ba wai magana ba ce, aiki ne. A cikin ƙasa da shekaru biyu, ayyukansa sun fara sauya yadda ake kallon Zamfara – daga jiha mai fama da matsalar tsaro da talauci, zuwa wata al’umma mai ɗokin ci gaba da kyakkyawan fata.
A lokacin da ya karɓi ragamar mulki, Zamfara na cikin halin tsaka mai wuya. Matsalolin ta’addanci, fargaba da satar mutane sun addabi al’umma. Amma cikin ƙanƙanin lokaci, Gwamna Dauda Lawal ya tashi da cikakken tsari. Ya kafa rundunar Community Protection Guards (CPG) domin ƙarfafa tsaron cikin gida, tare da samar musu da kayan aiki na zamani da horo mai inganci. Yanzu an ga sauyi — garuruwa da dazuka da aka daɗe ana tsoron shiga kamar Tsafe, Zurmi da Bungudu sun fara sake numfashi. Jama’a suna komawa gonakinsu, hanyoyi sun fara cunkoso da ‘yan kasuwa. A yau, kalmar tsaro a Zamfara tana da sabon ma’ana: ta tabbatuwa da kwanciyar hankali.
Haka zalika, Dauda Lawal ya fahimci cewa ci gaban kowace jiha na farawa ne daga ilimi. Saboda haka, ya ƙaddamar da gyare-gyare a makarantu sama da ɗari huɗu, tare da samar da sabbin kayan karatu, kujeru da kayan koyarwa. An kuma farfaɗo da hukumar bayar da tallafin karatu ta Scholarship Board domin ba da tallafi ga ɗalibai a gida da ƙasashen waje. Wannan ya dawo da bege a zukatan matasa, kuma ya sa iyaye suna sake ɗaukaka kai saboda tsarin da ke ba da damar kowa ya amfana.
Bangaren lafiya ma ya buɗe sabon babi. Gwamna Lawal ya gyara manyan asibitoci a Gusau, Talata Mafara da Kaura Namoda, sannan ya kafa sabuwar Cibiyar Uwa da Jarirai domin kula da lafiyar mata da yara. Ya samar da motocin ɗaukar marasa lafiya a kowace gunduma, tare da shirin kula da mata masu ciki da yara kyauta. Wannan tsari ya rage mutuwar uwa da jariri sosai, abin da ya taba zama ƙalubalen shekaru da dama a Zamfara.
A bangaren tattalin arziki, gwamnatin Dauda Lawal ta kafa shirin Zamfara Economic Recovery Plan domin dawo da rayuwar sana’o’in matasa da ƙananan ‘yan kasuwa. An kafa Zamfara Microfinance Bank domin ba da tallafin kuɗi da rance ga masu sana’a, musamman matasa da mata. Fiye da mutane dubu goma sun samu horo a fannoni kamar noma, ɗinki, da sana’o’in fasaha. A ƙarƙashin wannan tsari, gonaki a Kauran Namoda da Shinkafi sun dawo da amfanin gona mai yawa – alamar sabuwar rayuwa a karkara.
Zamfara ta sake fasalin ta a fannin gine-gine. Idan ka shiga Gusau yau, za ka ga tituna masu faɗi, fitilun lantarki masu walƙiya, da sabbin gine-ginen gwamnati. Gwamnati ta gina sabuwar gidan gwamnati, majalisar dokoki da cibiyar gwamnati ta zamani. Haka kuma, hanyoyi sama da kilomita ɗari da ashirin da biyar an gyara su – daga ciki har da Gusau–Dansadau da Kaura Namoda–Moriki, abin da ya ba da damar kasuwanci, sufuri da haɗin kai tsakanin kananan hukumomi.
Ruwan sha mai tsafta da hasken wuta su ne ginshiƙan rayuwa, kuma wannan gwamnati ta tabbatar da hakan. Gwamna Lawal ya tabbatar da samar da ruwan sha ga ƙauyuka fiye da ɗari biyu da hamsin, tare da gyaran tsofaffin dam-dam a Gusau da Bakura. Bangaren wuta kuwa, ya ƙulla yarjejeniya da kamfanonin hasken rana domin samar da solar power a makarantu, asibitoci da kasuwanni. Wannan ya rage dogaro da layin NEPA, ya kuma tabbatar da cewa ƙauyuka suna da haske ko da babu wutar gwamnati.
Dauda Lawal ya kafa tsarin mulki mai tsafta ta hanyar E-governance – inda kowane ma’aikaci ke karɓar albashi ta hanyar tantancewar biometric. Wannan ya kawar da ma’aikatan bogi, ya tabbatar da gaskiya a biyan albashi, tare da kafa ofishin Zamfara Due Process Office domin tabbatar da bin ƙa’ida a duk wata kwangila. Wannan ya mayar da amincewar jama’a ga gwamnati, ya kuma kafa sabon salo na shugabanci a Arewa.
A yau, ana ganin Gwamna Dauda Lawal a matsayin sabon salo na shugabanci wanda ke haɗa gaskiya, hangen nesa da kishin al’umma. Ya nuna cewa shugabanci ba batun jam’iyya ba ne, sai dai batun gaskiya da nufin kawo ci gaba ga jama’a. Zamfara ta sake fasalin ta a ƙarƙashin Dauda Lawal, ta koma al’umma mai bege, ci gaba da haɗin kai.
Gwamna Dauda Lawal gwamna ne da ya kafa sabon misali – shugaba mai aiki, mai hangen nesa, kuma mai gaskiya. A Arewa, irin wannan jagora yana zama haske ga sauran jihohi, hasken da ke nuna cewa shugabanci mai kyau har yanzu yana yiwuwa idan shugaba ya kasance mai gaskiya da jajircewa.
